Kotwica - Pociągiem nad morze.
Założenia projektu
Idea dotycząca promocji lokalnych atrakcji turystycznych przy pomocy nowoutworzonych bezpośrednich połączeń kolejowych realizowanych elektrycznym pociągiem regionalnym (utworzonych poprzez połączenie istniejących wcześniej relacji lokalnych w jedną dłuższą) została wprowadzona w życie w rozkładzie 2008/9 na trasie Wrocław – Poznań – Kołobrzeg z dniem 14 grudnia 2008 roku. Na podstawie badań prowadzonych wcześniej między innymi przez Instytut Rozwoju i Promocji Kolei w wielu regionach Polski stwierdzono, że niezależnie od komfortu podróży i czasu przejazdu (przy zachowaniu podstawowego standardu podróży) wielu pasażerów wybiera podróż pociągiem osobowym, zamiast relatywnie szybszego i bardziej komfortowego, ale droższego połączenia pospiesznego, czy nawet ekspresowego. Obserwowany sukces osobowych bezpośrednich dalekobieżnych połączeń pasażerskich wprowadzonych w latach 2006 i 2007 w Wielkopolsce oraz na Dolnym Śląsku wskazywał na konieczność dalszego odtwarzania istniejącej jeszcze w latach 80-tych XX wieku oferty bezpośrednich osobowych połączeń kolejowych na głównych liniach, a zatem utworzenia podobnych całorocznych pociągów na jednej z głównych tras północ - południe tj. linii kolejowej łączącej Wrocław i Poznań z Kołobrzegiem. W projekcie „Kotwica 2009 – Pociągiem nad morze” przeprowadzono na bezprecedensową dotąd skalę promocję całorocznego pociągu osobowego w powyższej relacji. Połączenie to funkcjonuje na zasadzie połączenia relacji lokalnych pociągów kursujących w poprzednich latach. Dzięki powiązaniu promocji pociągu z promocją lokalnych atrakcji turystycznych powstał projekt “Kotwica - Pociągiem nad morze”.
Uczestnicy
|
Zwiększenie dostępności kolei
Możliwość skorzystania z komunikacji pasażerskiej na ciągu linii kolejowych pomiędzy Wrocławiem a Kołobrzegiem przez Oborniki Śląskie, Leszno, Poznań, Oborniki Wielkopolskie, Chodzież, Piłę, Okonek, Jastrowie, Karlino na przestrzeni ostatnich lat została znacznie ograniczona. Pasażerowie w większości przypadków przesiedli się do innych środków transportu. Powodem takiego stanu było często pogorszenie stanu infrastruktury kolejowej oraz praktyczny brak połączeń kolejowych o dogodnych porach. Wprowadzona 14 grudnia 2008 roku kolejna edycja rozkładu jazdy po raz pierwszy od wielu lat dała szansę podróżowania w pełnej relacji pomiędzy Wrocławiem i Kołobrzegiem bezpośrednim pociągiem osobowym bez konieczności oczekiwania na stacjach przesiadkowych. Taka sama sytuacja dotyczy połączenia w drugą stronę. Osobowe połączenia bezpośrednie w poprzednich latach na tej trasie nie istniały, a czas jazdy z przesiadkami wobec konieczności oczekiwania na stacjach przesiadkowych był mało konkurencyjny. Należy zwrócić uwagę, że o ile pasażer chcący skorzystać z usług kolei i wsiadający na jednej z większych stacji, miał możliwość pokonania tej trasy pociągiem pospiesznym, o tyle pasażerowie rozpoczynający lub kończący podróż na małych stacjach nie mieli takiej możliwości. Poważnym ograniczeniem połączeń pospiesznych jest także wyższa cena biletu za przejazd, przy nieznacznie krótszym czasie przejazdu pociągu w porównywanej relacji.
Działania w projekcie
Zgodnie z Ustawą o Transporcie Kolejowym organizatorem osobowych przewozów kolejowych w Polsce są urzędy marszałkowskie. Dofinansowują one połączenia kolejowe uruchamiane przez wybranego przewoźnika kolejowego, w tym pociąg “Kotwica”. Przewoźnik kolejowy wykonuje na zlecenie urzędów marszałkowskich połączenia zgodnie ze wskazanym przez nie rozkładem jazdy. Projekt „Kotwica 2009 – Pociągiem nad morze” do tej współpracy włączył zainteresowane samorządy lokalne gmin i powiatów Województw: Dolnośląskiego, Wielkopolskiego, Zachodniopomorskiego oraz Instytut Rozwoju i Promocji Kolei jako propagatora transportu kolejowego. Samorządy lokalne najlepiej znają problemy i potrzeby społeczności lokalnych, stąd ich udział i bardzo ważne miejsce w projekcie. W myśl zasady “Myślisz globalnie - działasz lokalnie” realizacja projektu pozwoliła połączyć promocję atrakcji i zalet poszczególnych regionów - a zatem zainteresowanych miast, gmin i powiatów - ze wsparciem idei rewitalizacji pasażerskich połączeń kolejowych.
W ramach projektu wydano 30 tysięcy sztuk folderów z rozkładem jazdy reklamowanego pociągu “Kotwica” wraz z podstawowymi informacjami o atrakcjach regionów-uczestników oraz 500 plakatów o podobnej treści. Materiały te trafiły do punktów informacji turystycznej w Poznaniu, Wrocławiu oraz Kołobrzegu, biur podróży i agencji turystycznych oraz na dworce kolejowe wzdłuż całej trasy przejazdu pociągu “Kotwica”, a także bezpośrednio do pasażerów. Materiały trafiły też na stoiska targowe na październikowych targach Tour-Salon w Poznaniu. Dodatkowo zadbano o dystrybucję materiałów reklamujących pociąg i atrakcje regionów w kołobrzeskich sanatoriach, pensjonatach i hotelach oraz innych miejscach najczęściej odwiedzanych przez turystów i innych potencjalnych pasażerów. Dodatkowym elementem kampanii promującej “Kotwicę” była reklama na tramwaju realizowana od sierpnia do października na terenie Wrocławia. Plakaty reklamowe, foldery z rozkładem jazdy i opisem atrakcji oraz wizerunek tramwaju przedstawione zostały na następnej stronie.
Realizacja założonych planów
Wstępne założenia dotyczące realizacji projektu zakładały zaproszenie do udziału w nim ponad 50 jednostek samorządu terytorialnego, a także przewoźnika uruchamiającego połączenie “Kotwica” tj. PKP Przewozy Regionalne oraz ostateczny udział w projekcie przynajmniej 33% z nich (średni udział samorządów zapraszanych do współpracy w innych projektach). Pierwotnie zainteresowanie wspólnymi działaniami promocyjnymi wykazało 20 samorządów oraz jednostki organizacyjne przewoźnika, ostatecznie na udział zdecydowała się tylko połowa z nich, duża część z racji późnego startu projektu i braku odpowiednich zapisów w budżetach nie była w stanie włączyć się w działania w 2009 roku deklarując swój udział w roku 2010. Redukcja ilości uczestników projektu względem pierwotnych deklaracji spowodowała, iż konieczne było zredukowanie planów związanych z realizacją faktycznych działań promocyjnych. Wpłynęło to na znaczny spadek wielkości ostatecznego budżetu projektu do kwoty 21.960 złotych brutto. Sytuacja ta nie wpłynęła jednak na efekty samych działań promocyjnych mających na celu rewitalizację bezpośrednich połączeń pasażerskich obsługujących mniejsze stacje w ciągu linii kolejowych pomiędzy Wrocławiem i Poznaniem a Kołobrzegiem oraz wsparciem lokalnych samorządów w promocji atrakcji turystycznych regionów wśród pasażerów korzystających z usług kolei. Wszystkie zamierzone działania zostały zrealizowane, jednak ich skala była mniejsza od pierwotnie planowanej. Wydatkowanie środków w ramach projektu “Kotwica 2009 - Pociągiem nad morze” przedstawiają tabela oraz wykres kołowy. Ostatecznie wydatki związane z realizacją projektu spowodowały nieznaczne przekroczenie budżetu. Brakujące nakłady finansowe zostały wygospodarowane z budżetu Instytutu Rozwoju i Promocji Kolei ze środków przeznaczonych na działania statutowe.
W ramach projektu zrealizowano także pilotażowe badania frekwencji w pociągach “Kotwica”. Wyniki badań przeprowadzonych w czerwcu 2009 roku w czasie próbnych przejazdów wskazały, iż z połączeń tych w całej relacji korzystało powyżej 600 osób. Najwyższa frekwencja podróżnych występuje na odcinku pomiędzy Poznaniem a Wrocławiem, często przekraczając 250 osób w pociągu.